ΑΣΚΗΣΗ, ΚΟΠΩΣΗ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ

Εμείς το πήραμε από την σελίδα του Νηρέα http://debliteckserer3.com:81/nireas/article.php?id=69


Το άρθρο το πήραμε από την ιστοσελίδα http://www.dromearacing.com/
Του Δρ. Μιχάλη Μιχαηλίδη
Επιστημονικού Προϊστάμενου του
Κέντρου Αθλητικών Ερευνών Κύπρου


ΑΣΚΗΣΗ, ΚΟΠΩΣΗ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ

Η σχέση σωματικής άσκησης και πνευματικής εργασίας είναι ένα θέμα που έχει απασχολήσει στο παρελθόν πολλούς ερευνητές, στον χώρο της εκπαίδευσης και πολύ περισσότερους στον χώρο της αθλητικής επιστήμης. Το θέμα αυτό δεν εξετάζεται σήμερα μόνο από ερευνητές της εκπαίδευσης και του αθλητισμού αλλά και από εργονόμους και υπεύθυνους διαφόρων επαγγελμάτων για την παροχή καλύτερων συνθηκών εργασίας , την αύξηση της παραγωγικότητας τόσο από ποιοτικής όσο και ποσοτικής άποψης. Το ενδιαφέρον για άσκηση των εργαζομένων ανθρώπων της σύγχρονης καταναλωτικής κοινωνίας παρουσιάζει σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια. Αυτό οφείλεται στην καλύτερη ενημέρωση του κοινού για τις ωφέλειες της άσκησης στις χρόνιες καρδιακές παθήσεις και σε , διάφορα άλλα προβλήματα υγείας συμπεριλαμβανομένων και των ψυχολογικών προβλημάτων. Επιπρόσθετα είναι γνωστό ότι η συστηματική άσκηση μειώνει την συγκέντρωση του σωματικού λίπους βελτιώνοντας έτσι το σωματοτυπικό προφίλ του ατόμου και βελτιώνει ταυτόχρονα τόσο την φυσική όσο και την ψυχολογική κατάσταση του ατόμου.

Η επίδραση της σωματικής άσκησης στην ψυχολογική κατάσταση του ατόμου ιδιαίτερα στις περιπτώσεις άγχους και κατάθλιψης έχει μελετηθεί από αρκετούς ερευνητές. (Spielberger,1970 , Petrouzello , Landers, Kubitz &Salazar 1991, North , McCullagh & Tran 1990, Morgan 1987, κ.α). Σύμφωνα με τον ερευνητή Morgan (1987) « η άσκηση συμβάλλει στην μείωση του άγχους όλων των ηλικιών και των δύο φύλων » ενώ οι εργασίες των North , McCullagh & Tran 1990 έδειξαν ότι μετά την άσκηση μειώθηκαν σημαντικά οι τιμές ελαφριάς κατάθλιψης σε όλα τα είδη άσκησης , ακόμα και σε αναερόβιες επιβαρύνσεις. Για τις περιπτώσεις βαριάς κατάθλιψης σύμφωνα με τον Seefeldt 1986 απαιτείται φαρμακευτική αγωγή ενώ ο ρόλος της άσκησης είναι υποβοηθητικός.

Η θετική ψυχολογική επίδραση της άσκησης μπορεί να οφείλεται σε νευροβιολογικές μεταβολές που προκαλούνται από την άσκηση η στην απελευθέρωση ουσιών όπως ενδορφίνες , εγκεφαλίνες οι οποίες βοηθούν στη ρύθμιση της διάθεσης και των λειτουργιών του νευρικού συστήματος. Άλλες αιτίες οι οποίες μπορεί να συμβάλλουν για το αίσθημα ψυχικής ευφορίας που προκαλείται μετά την άσκηση είναι η αίσθηση της επιτυχίας , του αυτοέλεγχου , η βελτίωση της ικανότητας, η απομάκρυνση από τα καθημερινά προβλήματα της ζωής , η αλλάγή στις συνήθειες, κλπ.

Η φυσική δραστηριότητα είναι ταυτόχρονα συνδεδεμένη με την κόπωση. Το φαινόμενο της κόπωσης έχει μελετηθεί από διάφορες ειδικότητες επιστημόνων και οι ερμηνείες που δίνονται ποικίλουν. Κατά τους Astrand and Rodahl 1977 , η φυσιολογική κόπωση είναι μία διαταραχή της ομοιόστασης λόγω των ενεργειακών δαπανών που προκαλούνται κατά την εκτέλεση ενός έργου.

Κατά τον Hebb 1955 οι βιοχημικές μεταβολές στο αίμα που προκαλούνται από την βαριά κόπωση είναι δυνατόν να επηρεάσουν αρνητικά την λειτουργία του εγκεφαλικού φλοιού και συνεπώς την ικανότητα επεξεργασίας των πληροφοριών, την λήψη αποφάσεων και την επίλυση προβλημάτων. Αντίθετα όμως σύμφωνα με τους Duffy 1957, και Malmo 1969 μία μέτρια σε ένταση μυϊκή λειτουργική επιβάρυνση διευκολύνει την απόδοση , όχι μόνο του μυϊκού συστήματος αλλά και του νευρικού. Η σχέση άσκησης και πνευματικής απόδοσης έχει την μορφή ανεστραμμένου «U» που σημαίνει ότι ένα πολύ χαμηλό επίπεδο η πολύ ψηλό επίπεδο σωματικής δραστηριότητας οδηγεί σε χαμηλά επίπεδα πνευματικής απόδοσης , ενώ ένα μέτριο επίπεδο φυσικής δραστηριότητας επιφέρει τα καλύτερα αποτελέσματα. Το επίπεδο αυτό είναι εξατομικευμένο και σχετίζεται με την φυσική κατάσταση που διαθέτει το κάθε άτομο ξεχωριστά. Με άλλα λόγια ένα πρόγραμμα μέτριας έντασης για κάποιο άτομο μπορεί να είναι χαμηλότερο η ψηλότερο για τις δυνατότητες ενός άλλου ατόμου.